Selogion llaeth yn ymweld â chynhyrchydd caws eiconig o Gymru

Mae criw o selogion llaeth Undeb Amaethwyr Cymru wedi bod yn ymweld â’r cynhyrchydd caws Cymreig eiconig Caws Teifi yng nghanol Ceredigion.

Ym 1982, daeth cyd-sylfaenwyr y cwmni i Gymru o’r Iseldiroedd gyda breuddwydion am ffermio organig. Buan iawn aethon nhw ati i adfywio'r traddodiad coll o ddefnyddio llaeth amrwd a chynhwysion lleol i wneud caws crefftwrol o ansawdd uchel. Maent wedi parhau i fod ar flaen y gad o wneud caws crefftwrol byth ers hynny.

Mewn gwirionedd, Caws Teifi yw'r gwneuthurwyr caws sydd wedi ennill y mwyaf o wobrau ym Mhrydain ac mae eu cawsiau wedi ennill gwobrau cyntaf di-ri a medalau aur yn Sioe Frenhinol Cymru, The Nantwich Show, Gwobrau Caws Prydain a Gwobrau Caws y Byd. Mae eu ‘Celtic Promise’ yn un o ddim ond dau gaws ym Mhrydain i ennill y teitl Prif Bencampwr  ddwywaith yng Ngwobrau Caws Prydain.

Yn 2009 enillodd eu Saval hufennog yr anrhydedd uchaf ymhlith caws crefftwrol o laeth amrwd uchaf Prydain: Tlws Coffa James Aldridge am y Caws Llaeth Amrwd Gorau Prydain.

Gyda nifer o fedalau aur yng Ngwobrau Caws y Byd ac enillydd Tlws Coffa Dougal Campbell wyth gwaith am y Caws Cymreig Gorau (2000, 2001, 2003, 2004, 2011, 2015, 2018 a 2019), mae Caws Teifi wedi rhoi Cymru ar y map ar gyfer gwneud caws.

Caws Teifi bellach yw'r gwneuthurwr caws crefftwrol henaf yng Nghymru ac mae’r cyd-sylfaenydd John Savage-Onstwedder yn cael ei ystyried yn feistr penigamp o wneud caws crefftwrol yng Nghymru.

Gwerthir eu cawsiau mewn marchnadoedd ffermwyr lleol, mewn siopau a delis caws crefftwrol arbenigol ac ar-lein, mae gan y fferm ei siop fferm fach ei hun hefyd.

Wrth siarad ar y fferm, dywedodd John Savage-Onstwedder: “Datblygwyd masnach deg i helpu cynhyrchwyr mewn gwledydd sy’n datblygu i gael pris gwell am eu cynhyrchion. Onid yw'n bryd i'r ffermwr llaeth o Brydain gael pris teg am y llaeth maen nhw'n ei gynhyrchu? Mae'n hen bryd. ”

Yn mwynhau taith o amgylch y fferm a chyfleusterau gwneud caws, dywedodd Llywydd FUW Glyn Roberts: “Mae John a’r teulu yn glod i’n diwydiant. Mae eu gwaith caled, penderfyniad a brwdfrydedd am wneud caws yn ysbrydoliaeth.

“Fe wnaethon ni fwynhau ymweld â’r fferm yn fawr a gweld sut mae pethau’n gweithio yma. Rwy'n dymuno pob lwc iddynt ar gyfer y dyfodol a gobeithio gall cwsmeriaid fwynhau eu caws rhyfeddol am genedlaethau i ddod.”