Diolch!

Gan Angharad Evans, Golygydd y Gymraeg, Y Tir

Diolch!  Am beth?!  Mae hynny fyny i chi!  Gyda’r hydref wedi cyrraedd, mae’n dymor y diolchgarwch ac yn gyfle i ddiolch am fendithion yr haf, boed hynny am y cynhaeaf (er wrth ysgrifennu mis yma, mae nifer yn dal i aros am dywydd sych er mwyn ceisio gorffen y cynhaeaf - stori dipyn yn wahanol i ychydig fisoedd yn ôl!), iechyd, teulu a chyfeillion.  Mae lle gyda ni gyd i ddiolch am rywbeth, ond yn aml iawn mae’r un gair bach yn cael ei gymryd yn ganiataol.

Cofiwch nid yw da byw ac anifeiliaid anwes yn hoffi Tachwedd 5ed

 

Gyda noson tân gwyllt ar y gorwel, mae Undeb Amaethwyr Cymru yn annog pobl i gofio bod tân gwyllt a llusernau awyr yn codi ofn ar dda byw ac anifeiliaid anwes ac yn atgoffa am beryglon coelcerthi hefyd.

“Gofynnwn i bobl gofio’r cod diogelwch tân gwyllt bob amser, yn enwedig dros gyfnod tân gwyllt a chalan gaeaf er mwyn lleihau’r perygl i dda byw, anifeiliaid anwes a phobl,” dywedodd Swyddog Polisi UAC Charlotte Priddy.

"Mae amser hyn o'r flwyddyn yn llawn peryglon ar gyfer anifeiliaid a phlant - felly peidiwch â gadael i esgeulustod ac anwybodaeth arwain at sefyllfa drychinebus," ychwanegodd Mrs Priddy.

Yn gyffredinol, nid yw anifeiliaid yn hoffi sŵn tân gwyllt ac mae modd iddynt ddychryn yn ystod y cyfnod hwn o'r flwyddyn. Felly, mae UAC yn annog pobl i fod yn ystyriol a pheidio â'u tanio’n agos at dda byw.

"Mae hefyd yn syniad da sicrhau bod eich anifeiliaid anwes wedi cael eu microsglodio gan filfeddyg a bod y manylion ar y sglodion yn gywir cyn noson tân gwyllt, rhag ofn iddynt fynd ar goll," meddai Mrs Priddy.

Mae UAC yn awgrymu bod pobl yn ymweld ag arddangosfa swyddogol, ond os ydych chi'n cael arddangosfa gartref, gwnewch yn siŵr eich bod yn dilyn y cod tân gwyllt bob amser i leihau'r straen ar anifeiliaid y fferm a phlant.

UAC yn atgoffa ffermwyr i 'beidio dioddef yn dawel’ ar drothwy Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd

 

Ar drothwy Diwrnod Iechyd Meddwl y Byd (Hydref 10), mae ffermwyr a'r rhai sy'n byw mewn cymunedau gwledig ledled Cymru yn cael eu hatgoffa bod hi’n ‘iawn i ddweud’ ac mae Undeb Amaethwyr Cymru yn eu hannog i beidio â chuddio problemau oddi wrth eu hunain, eu teuluoedd a'u ffrindiau ac i siarad am eu teimladau personol.

Gwnaeth UAC ymroddiad yn Sioe Amaethyddol Frenhinol Cymru yn 2017 i barhau i godi ymwybyddiaeth o broblemau iechyd meddwl mewn cymunedau gwledig, ac felly mae'n adnewyddu'r alwad i'r rhai a allai fod yn dioddef o broblemau iechyd meddwl i ofyn am help.

Y thema eleni a osodwyd gan Ffederasiwn Iechyd Meddwl y Byd yw pobl ifanc ac iechyd meddwl mewn byd sy'n newid. Mae ein pobl ifanc yn wynebu dyfodol ansicr ac mae eu byd yn newid yn gyflym, a bydd unrhyw amheuaeth yn peri pryder a straen i lawer.

"Mae eu busnesau ffermio dan fygythiad, nid yw sefyllfa ein marchnadoedd allforio ar ôl Mawrth 2019 yn glir ac nid yw cefnogaeth i’r diwydiant wedi cael ei gadarnhau eto. Ychwanegwch at hynny'r broblem gynyddol o TB ac mae’r sefyllfa’n dorcalonnus," meddai Llywydd yr Undeb Glyn Roberts.

Digwyddiad Academi UAC Gogledd Cymru yn llwyddiant ysgubol

Mae Undeb Amaethwyr Cymru wedi cychwyn ei digwyddiad Academi UAC Gogledd Cymru gyntaf mewn steil dwy gynnal dau ymweliad fferm lwyddiannus ac addysgiadol i'w haelodau.

Mae Academi UAC yn fenter i ddarparu digwyddiadau ymgysylltu, addysgiadol ac ymarferol ledled Cymru ac mae rhaglen o ddigwyddiadau o'r fath yn cael ei datblygu ar gyfer pob aelod.

Trefnwyd y digwyddiadau ar y cyd gan ganghennau Sir Gaernarfon, Meirionnydd ac Ynys Môn o’r Undeb, a daeth tyrfa dda o aelodau ifanc gogledd Orllewin Cymru ynghyd.

Fel rhan o'r diwrnod bu’r aelodau’n yn ymweld â Harri Parri, Fferm Crugeran, Sarn ar Benrhyn Llŷn, ac Arwyn Owen, yn Hafod y Llan, Nant Gwynant, gan roi manylion manwl am bob un o'r ffermydd.

Cyn Gadeirydd Cymru ‘Nature Friendly Farming Network’ yn egluro’r rhesymau dros ei ymddiswyddiad

Mae ffermwr o’r Bala, Geraint Davies, a ymddiswyddodd fel Cadeirydd Cymru o Nature Friendly Farming Network yr wythnos diwethaf, wedi cyfeirio at wahaniaethau barn ar gydnabod effeithiau posib polisïau ar deuluoedd a chynhyrchu bwyd fel y prif resymau a arweiniodd ato’n teimlo na allai bellach arwain y sefydliad yng Nghymru.

Cafodd Nature Friendly Farming Network (NFFN), ei lansio ym mis Ionawr eleni yng Nghynhadledd Amaeth Rhydychen, a oedd yn cynnwys ffermwyr o bob cwr o'r DU, ac yn cael ei ariannu a'i gefnogi gan amrywiaeth o sefydliadau, gan gynnwys y RSPB, Ymddiriedolaethau Bywyd Gwyllt, yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol, Cyfeillion y Ddaear a'r Gymdeithas Pridd Organig.

Wrth siarad am ei benderfyniad, dywedodd Mr Davies: "Nid ar chwarae bach y gwnes i’r penderfyniad hwn, ond yn dilyn nifer o drafodaethau gyda'r elusennau a'r rhanddeiliaid sy'n cefnogi a chyllido NFFN, daeth yn amlwg i mi nad oedd fy marn bendant dros amddiffyn teuluoedd amaethyddol Cymru, cynhyrchu bwyd, cymunedau gwledig a’n hamgylchedd naturiol o reidrwydd yn cael ei rannu gan rai o'r sefydliadau hyn.

Troedio’r Palmant Aur i Lundain

Gan Angharad Evans, Golygydd y Gymraeg, Y Tir

Pwy sy’n cofio’r gyfres deledu boblogaidd a ddarlledwyd ar S4C yng nghanol y 90au, Y Palmant Aur?  Mae’n rhaid i fi gyfaddef fy mod ar y pryd, ond yn cymryd diddordeb yn y gyfres gan fod hi wedi cael ei ffilmio yn fy milltir sgwâr ac felly’n gêm o ddyfalu bob nos Sul lle'r oedd y lleoliadau lleol.  Felly yng nghanol diniweidrwydd yr arddegau, ni sylweddolais wir ystyr y stori na’r elfen hanesyddol oedd yn perthyn i’r gyfres. 

Cyfres ddrama wedi'i lleoli yn Llundain a Cheredigion yn ystod y 1920au yn olrhain hynt a helynt y teulu Jenkins oedd Y Palmant Aur ac wedi ei seilio ar lyfr Manon Rhys o’r un enw.