Wrth ymateb i ymgynghoriad diweddaraf Ffermio Cynaliadwy Llywodraeth Cymru, mae Undeb Amaethwyr Cymru (FUW) wedi cefnogi nifer o newidiadau technegol arfaethedig i'r Cynllun Taliad Sylfaenol (BPS) - ond yn bendant bod cynlluniau i symud egwyddorion ac amcanion Datblygu Gwledig i ffwrdd o gefnogi ffermio, economïau gwledig a swyddi yn anghywir.
Nododd yr ymgynghoriad Ffermio Cynaliadwy a’n Tir: Symleiddio Cymorth Amaethyddol un ar ddeg o gynigion technegol yn ymwneud â’r Taliad Sylfaenol, y disgwylir i barhau am nifer o flynyddoedd tra bydd ‘Cynllun Ffermio Cynaliadwy’ newydd yn cael ei ddatblygu.
Fodd bynnag, cynigiodd ail ran o'r ymgynghoriad newidiadau radical i egwyddorion, cenhadaeth, amcanion a blaenoriaethau'r Rhaglen Datblygu Gwledig (RDP).
“Mae tua dwy ran o dair o gyfanswm cyllideb y Taliad Sylfaenol a Chynllun Datblygu Gwledig Cymru yn cael ei dalu i ffermwyr drwy’r Cynllun Taliad Sylfaenol, felly ar hyn o bryd mae’r Cynllun Datblygu Gwledig yn cyfrif am oddeutu traean o’r gyllideb,” dywedodd Llywydd FUW, Glyn Roberts.
Mae'r cynlluniau a ariennir trwy'r Cynllun Datblygu Gwledig yn cynnwys y cynlluniau Glastir, Cyswllt Ffermio, y Cynllun Buddsoddi mewn Busnesau Pren, y Cynllun Buddsoddi mewn Busnesau Bwyd a LEADER.
“Mae Llywodraeth Cymru yn cynnig cael gwared ar y BPS yn llwyr a symud yr holl arian i’r hyn rydyn ni’n ei alw’n Cynllun Datblygu Gwledig ar hyn o bryd.
“Mae hwn yn bryder ynddo’i hun a amlygwyd dro ar ôl tro gan FUW, o ystyried y bydd y ffermwyr hynny mewn gwledydd eraill y byddwn yn cystadlu yn eu herbyn yn parhau i dderbyn rhyw fath o Daliad Sylfaenol.
“Fodd bynnag, os yw cyllid i gael ei ddarparu i ffermydd drwy’r Cynllun Datblygu Gwledig mewn ffordd sy’n amddiffyn busnesau fferm, economïau gwledig a swyddi, mae’n hanfodol bod egwyddorion, cenhadaeth, amcanion a blaenoriaethau’r Cynllun Datblygu Gwledig yn canolbwyntio ar wneud yn union hynny.”
Dywedodd Mr Roberts, er bod amcanion a blaenoriaethau’r Cynllun Datblygu Gwledig cyfredol yr UE yn cynnwys meithrin cystadleurwydd amaethyddiaeth, sicrhau rheolaeth gynaliadwy ar adnoddau naturiol, gweithredu hinsawdd a datblygu economïau a chymunedau gwledig gan gynnwys creu a chynnal cyflogaeth, cynigiodd Llywodraeth Cymru symud y ffocws yn sylweddol tuag at flaenoriaethau ac amcanion amgylcheddol.
“Mae amcanion cyfredol y Cynllun Datblygu Gwledig eisoes yn cynnwys diwallu anghenion amgylcheddol lleol a byd-eang, ac rydym yn llwyr gefnogi cadw'r rhain.
“Fodd bynnag, mae FUW yn credu bod amcanion a blaenoriaethau newydd arfaethedig Llywodraeth Cymru yn canolbwyntio cymaint ar ganlyniadau amgylcheddol fel eu bod yn methu â mynd i’r afael ag anghenion economaidd a chymdeithasol/diwylliannol cymunedau gwledig, i’r graddau eu bod mewn perygl o niweidio cynaliadwyedd economaidd, cymdeithasol a diwylliannol cymunedau Cymru,” meddai Mr Roberts.
Diwedd