Mae cangen Caernarfon o Undeb Amaethwyr Cymru wedi llwyddo i godi swm aruthrol o arian at elusen gyda’i digwyddiadau brecwast ffermdy unwaith eto.

Llwyddodd y digwyddiadau, a gynhaliwyd yn Siop Fferm a Chaffi Abersoch, Sarn Bach, Pwllheli; Fferm Bryn Hynog, Llannor, Pwllheli a Chaffi Anne, Marchnad Da Byw Bryncir, Bryncir i godi dros £3000 ar gyfer elusen ddewisol Llywydd UAC – Sefydliad DPJ, a Chronfa’r Goron Eisteddfod Genedlaethol Llŷn ac Eifionydd 2023.

Er gwaethaf cyfyngiadau Covid, denodd yr achlysur gefnogaeth wych gan y cymunedau lleol ac mae'r arian yn parhau i lifo mewn.

Dywedodd Cadeirydd Sir Gaernarfon, John Hughes: “Unwaith eto mae’n rhaid diolch i’r gwragedd fferm, eu teuluoedd a’u ffrindiau am ddarparu brecwastau bendigedig gan ddefnyddio cynnyrch lleol. Diolchwn i Sion a Delyth Edwards, Dylan a Jackie Williams ac Anne Franz a’u timau gweithgar am eu hymdrechion ardderchog sydd wedi codi gymaint o arian at elusennau haeddiannol iawn.

“Yn ogystal hoffwn ddiolch i’r holl fusnesau lleol isod am eu cefnogaeth a rhoddion amhrisiadwy, a hefyd i bawb a fynychodd y tri digwyddiad, heb eu cyfraniad hwy byddai wedi bod yn amhosib casglu swm mor anrhydeddus”.

Mae Undeb Amaethwyr Cymru (UAC) wedi ysgrifennu at ASDA ynglŷn â phenderfyniad yr archfarchnad i gamu nôl o’i haddewid i werthu cig eidion 100% Prydeinig ffres ychydig wythnosau ar ôl gweithredu’r addewid.

Daw’r llythyr ar ôl i ffermwyr o bob rhan o Gymru gysylltu â’r undeb i fynegi eu dicter a’u siom.

Mae UAC wedi cyfarfod â chynrychiolwyr o ASDA ar sawl achlysur drwy gydol y pandemig i drafod pwysigrwydd cefnogi cynhyrchwyr o Gymru a’r DU ar adeg pan oedd cadwyni cyflenwi bwyd byd-eang yn gyfnewidiol iawn.

Felly, roedd yr ymrwymiad i werthu llaeth, tatws a chig eidion ffres 100% o Brydain yn dilyn gwerthu cyfran fwyafrifol y manwerthwr wedi'i groesawu.

Mewn llythyr at ASDA, dywedodd Llywydd UAC Glyn Roberts: “Serch hynny, mae’r penderfyniad diweddar i dynnu nôl o’r addewid i werthu cig eidion 100% Prydeinig ffres ar ôl dim ond dau fis o wneud hynny wedi bod yn sioc i aelodau UAC, yn enwedig o ystyried y ffaith bod manwerthwyr mawr eraill wedi ymrwymo i gynnal addewidion o’r fath er gwaethaf amodau presennol y farchnad.”

Mae cyfuniad o dargedau Sero Net, galw cynyddol i wrthbwyso carbon, a thargedau plannu coed Llywodraeth Cymru’n arwain at gynnydd cyflym ym maint y tir ffermio yng Nghymru sy’n cael ei werthu a’i golli i fuddsoddwyr sydd am elwa ar farchnad garbon y dyfodol.

Er mwyn mynd i’r afael â phryderon ynghylch y duedd hon, mae Undeb Amaethwyr Cymru yn cynnal gweminar brecwast arbennig, dydd Mercher 19 Ionawr drwy Zoom, gan ddechrau am 8yb.  Er mwyn helpu i ddarparu atebion i ffermwyr a llunwyr polisi yng Nghymru, mae panel o ymgyrchwyr, ffermwyr, coedwigwyr a gwyddonwyr pridd yn ymuno ag UAC i gynnal trafodaeth a fydd yn procio’r meddwl.

Bydd y digwyddiad, sy’n cael ei gadeirio gan Swyddog Polisi UAC, Teleri Fielden, yn clywed gan yr ymgyrchydd ’50 Shades of Green’ Mike Butterick o Seland Newydd, sydd hefyd yn ffermwr gwartheg cig eidion a defaid yn Wairarapa.  Bydd Mr Butterick yn amlinellu sut mae buddsoddi yn y farchnad garbon yn Seland Newydd yn arwain at golli tir ffermio i blanhigfeydd eang o goed pinwydd egsotig heb eu cynaeafu. Mi fydd hefyd yn rhannu eu profiadau a’r gwersi a ddysgwyd i helpu i sicrhau nad yw cymunedau gwledig Cymru’n dilyn ôl eu troed.