Mae prosiect arloesol sy'n defnyddio technoleg DNA cŵn yn dilyn ymosodiadau ar dda byw yn symud i’r cam nesaf yn y broses trwy ymgysylltu â'r gymuned amaethyddol i ddatblygu a hyrwyddo'r dechnoleg ymhellach.

Yn ystod y misoedd diwethaf, mae UAC wedi bod wrth galon trafodaethau pwysig i ddarparu pwerau deddfwriaethol gwell yn San Steffan ar gyfer ymosodiadau gan gŵn ar dda byw. Mae’r Undeb wedi cefnogi pwerau gwell i’r heddlu er mwyn helpu eu swyddogion i ymateb yn fwy effeithiol pan mae ymosodiad gan gi wedi digwydd ar fferm.

Dan arweiniad Prifysgol Lerpwl John Moores, bydd y prosiect yn dosbarthu pecynnau casglu DNA cŵn i gynrychiolwyr Undeb Amaethwyr Cymru i’w rhannu ag ardaloedd â phroblemau cyson gyda chŵn yn effeithio ar ffermydd ledled Cymru. 

Mae'r pecynnau'n cynnwys swabiau, sisyrnau, tâp, cyfarwyddiadau manwl ar gyfer casglu DNA a gwybodaeth am y prosiect. Y gobaith yw y gallai'r cyfnod prawf hwn o brofi a chasglu arwain at ehangu'r prosiect a chasglu tystiolaeth a allai arwain at erlyniad, yn y dyfodol agos.

Bydd trafodaeth banel ynglŷn â’r prosiect yn cael ei chynnal ar Faes y Sioe Frenhinol (dydd Mercher 24 Gorffennaf am 11yb ym mhafiliwn UAC). Mae Dr Nick Dawnay, gwyddonydd fforensig gydag 20 mlynedd o brofiad fel arweinydd y Prosiect Adfer DNA Cŵn, yn un o bedwar aelod y panel. Mae hefyd yn darlithio mewn Fferylliaeth a Gwyddorau Biomoleciwlaidd ym Mhrifysgol John Moores Lerpwl. 

Bydd Rhys Evans o dîm troseddau gwledig Heddlu Gogledd Cymru, sydd hefyd yn cadw gwartheg a defaid ar ei dyddyn yn Ynys Môn yn cynnig ei safbwynt ar y prosiect, ynghyd ag AS Caerfyrddin sydd newydd ei hethol, Ann Davies. Mae hi’n gweithio’n agos gydag AS Ceredigion, Ben Lake sy’n brysur yn symud y newid yn y ddeddfwriaeth yn San Steffan yn ei flaen. 

Wyn Evans yw pedwerydd aelod y panel. Yn ffermwr bîff a defaid yng Nghwm Ystwyth, mae wedi cael profiad personol o ymosodiadau gan gŵn ar ei fferm. Mae'n annog y cyhoedd i gadw eu cŵn ar dennyn wrth gerdded yng nghefn gwlad. 

Caiff y panel ei gadeirio gan Anwen Hughes, Is-lywydd Rhanbarthol UAC : “Rwyf wedi bod yn cadw llygad ar ddatblygiadau’r prosiect hwn ers y dechrau ac wedi bod yn rhan o lawer o’r trafodaethau ar faterion sy’n ymwneud a phoeni da byw yng Nghymru, ar ran aelodau UAC.

“Mae’n anodd iawn anghofio’r gweld y gyflafan sy’n cael ei adael ar ôl i gŵn ymosod a niweidio defaid mewn cae. Mae’n effeithio ar ein hiechyd meddwl a’n lles ni, yn ogystal â’r goblygiadau ariannol ar y busnes. Mae’n sefyllfa ddirdynnol i fod ynddi,” ychwanegodd Anwen Hughes.

Yn dilyn trydydd cyfarfod Bwrdd Crwn y Gweinidogion a gynhaliwyd (23 Gorffennaf) yn Sioe Frenhinol Cymru, mae Llywodraeth Cymru wedi cadarnhau’r bwriad i dalu am gynnal a chadw Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SoDdGA) fel rhan o’r taliad sylfaenol cyffredinol drwy’r Cynllun Ffermio Cynaliadwy (SFS).

Wrth siarad ar ôl y cyfarfod, dywedodd Llywydd yr Undeb Ian Rickman: “Fe amlygon ni ein hymateb cynhwysfawr i’r ymgynghoriad SFS yn gynharach eleni. Mae rhai ffermydd wedi eu categoreiddio fel SoDdGA bron yn gyfan gwbl ac byddent felly o dan anfantais ddifrifol o’i cymharu â chynhyrchwyr eraill ledled Cymru pe na allant gael mynediad at daliadau ariannol.

“Byddai’r cynigion cychwynnol wedi arwain at effaith cwbl groes sef cosbi ffermwyr sy’n amaethu’r tir sydd wedi ei gategoreiddio y mwyaf gwerthfawr yng Nghymru.

“Er bod rhai cwestiynau sylfaenol yn parhau ynghylch y broses daliadau a’r gallu o fewn Cyfoeth Naturiol Cymru i gyhoeddi cytundebau rheoli ar gyfer safleoedd SoDdGA, rydym yn croesawu’r ymdrechion a wnaed gan Lywodraeth Cymru i fynd i’r afael â sut y gall yr SFS weithio ochr yn ochr â gofynion rheoliadol y Ddeddf Bywyd Gwyllt a Chefn Gwlad. 

“Rydym wedi ymrwymo i waith y tri grŵp yn Llywodraeth Cymru wrth weithio drwy elfennau o’r cynllun yn eu tro, ac yn sicr rydym yn gweld hyn fel cam pwysig ymlaen,” meddai Ian Rickman.

Mae ymchwil gan Undeb Amaethwyr Cymru i ddiogelwch bwyd Cymru yn dangos bod dibyniaeth y Deyrnas Gyfunol ar fwyd o wledydd eraill bron wedi dyblu ers canol yr 1980au.

Mae 40 y cant o fwyd y DU bellach yn cael ei fewnforio o’i gymharu â thua 22 y cant yng nghanol y 1980au. Mae’n destun pryder bod tua 20 y cant yn dod yn uniongyrchol o wledydd sydd a phroblemau sy’n effeithio ar yr hinsawdd’.

Dyna gefndir seminar Undeb Amaethwyr Cymru ar Faes y Sioe Fawr am 11 fore Mawrth 23 o Orffennaf. Mae’r FUW wedi holi panel o arbenigwyr, sydd hefyd yn ffermio, i drafod beth yw rôl ffermwyr Cymru wrth drafod diogelwch bwyd.

A ddylem ni ganolbwyntio ar fwydo ein cymunedau lleol? A oes cyfrifoldeb byd-eang arnom i sicrhau diogelwch bwyd o gofio sefyllfa’r hinsawdd a’r sefyllfa wleidyddol ledled y byd? Neu a ddylai ein cynnyrch fod y dewis safonol ac amgylcheddol gynaliadwy i ddefnyddwyr?

Yn ymuno â chadeirydd y panel, Dai Miles, Dirprwy Lywydd yr Undeb fydd Holly Tomlinson, Gweithwyr y Tir; Pennaeth Cynaliadwyedd a Pholisi’r Dyfodol Hybu Cig Cymru, Rachael Madeley-Davies a chyn uwch brynwr da byw blaenorol i Dunbia, aelod bwrdd HCC a Ffermwr Gyfarwyddwr presennol yr FUW, Wyn Williams.

Dywedodd Dirprwy Lywydd yr Undeb, Dai Miles: “Mae’r drafodaeth banel hon yn rhoi’r cyfle i ni dynnu sylw at faterion fel dibyniaeth y Deyrnas Gyfunol ar fewnforion ‘bwyd cynhenid’ y gallwn ni ein hunain ei gynhyrchu fel cig eidion, cig oen a chynnyrch llaeth. Mae’r mewnforion hyn wedi cynyddu bum gwaith yn ystod y blynyddoedd diwethaf, o 5 y cant i 25 y cant. Mae hyn yn gwbl eironig ac yn ffolineb llwyr wrth ystyried effaith milltiroedd bwyd ar yr amgylchedd.

Ymhellach, mae’r Uned Gwybodaeth Ynni a Hinsawdd yn adrodd bod “ystadegau masnach y DU yn dangos bod 16% o’n mewnforion bwyd, gwerth £7.9 biliwn, wedi dod yn uniongyrchol o wledydd sydd â pharodrwydd isel i baratoi at heriau newid hinsawdd gan fod yn agored i effeithiau hinsawdd, ond hefyd sydd ȃ’r diffyg gallu a pharodrwydd i addasu ac ymateb i’r heriau hynny.”

Dywedodd Dirprwy Lywydd yr Undeb: “Rydym eisoes yn gwybod bod cyn lywodraeth San Steffan wedi gwneud cam ȃ ni wrth i’r DG adael yr Undeb Ewropeaidd. Mae arnom angen agwedd llawer cadarnach at gytundebau masnach yn y dyfodol os ydym am ddiogelu cynhyrchiant bwyd o fewn ein cymunedau gan amddiffyn yr  economi a diogelwch bwyd y DG. Mae’r cytundebau masnach hyn hefyd yn bygwth ein gallu i gyrraedd targedau hinsawdd a bioamrywiaeth allweddol drwy danseilio cynhyrchwyr Cymreig.

“Rhaid i fewnforion ac allforion bwyd ddilyn yr un arferion a chadw at safonau tebyg os ydym am sicrhau chwarae teg i gynhyrchwyr y DG a’r UE. Fel arall, rydym mewn perygl o golli ein gallu i ddylanwadu ar ein ôl troed carbon dramor yn ogystal â bygwth ein hunangynhaliaeth ein hunain.

“Mae ymchwil gan FUW hefyd yn dangos bod gwastraff bwyd yn parhau i fod yn broblem gynyddol i gymdeithas. Pe bai'n wlad, gwastraff bwyd fyddai'r trydydd allyrrydd uchaf o nwyon tŷ gwydr yn y byd. Gyda 309 miliwn o bobl yn wynebu newyn cronig mewn 72 o wledydd, mae’n rhaid i gynhyrchu a diogelwch bwyd fod ar frig agenda arweinwyr y byd,” meddai Dai Miles. 

Beth sydd gan bêl-droed a ffermio yn gyffredin yma yng Nghymru? Mae'r ddau wedi gwreiddio yn y tir, maent yng ngwead cymunedau gwledig ac mae'r ddau yn gosod merched ar y blaen ym myd chwaraeon ac amaethyddiaeth yn yr 21ain Ganrif.

Mewn digwyddiad arbennig ym mhafiliwn UAC ar Faes y Sioe'r wythnos hon [2yp, dydd Mawrth 23 Gorffennaf] mae rheolwr Tîm Cenedlaethol Merched Cymru, Rhian Wilkinson yn ymuno â Swyddog Yswiriant Undeb Amaethwyr Cymru, Danielle Walker sy’n chwaraewraig ddawnus i Glwb Pêl-droed Aberriw. Bydd y ddadl yn cael ei chadeirio gan Caryl Roberts, Rheolwr Datblygu Busnes Grŵp UAC i drafod sut mae agwedd y byd chwaraeon ac amaethyddiaeth tuag at fenywod wedi newid dros y blynyddoedd diwethaf.

Cymrodd Rhian Wilkinson y swydd o reoli Cymru nôl ym mis Chwefror eleni, ac mae hi ei hun wedi cael gyrfa broffesiynol lwyddiannus fel chwaraewr a hyfforddwr yng Nghanada a’r Unol Daleithiau.

Mae gan Rhian gysylltiadau Cymreig, gan fod ei mham yn dod o Gymru tra threuliodd Rhian ran o’i phlentyndod yn Ne Cymru. Bu ei mam yn gwthio am bolisi chwaraeon mwy cynhwysol mewn ysgol gynradd yn y Bontfaen 25 mlynedd yn ôl, gan nad oedd pêl-droed ar gael i ferched ar y pryd. Yn fodel rôl i Rhian, sydd bellach yn llysgennad dros chwaraewyr ifanc benywaidd, edrychwn ymlaen at glywed mwy am yrfa Rhian, ei phrofiadau yn y Gemau Olympaidd a Chwpan y Byd.

Mae Danielle Mills, un o chwaraewyr Clwb Pêl-droed Aberriw, yn ei theimlo hi'n anrhydedd i eistedd gyda phrif hyfforddwr Tîm Pȇl Droed Merched Cymru yn y digwyddiad hwn. Yn Swyddog Yswiriant i UAC yn Sir Drefaldwyn, mae Danielle yn rhannu ei phrofiad o chwarae pêl-droed ȃ’i gwaith yn y diwydiant amaeth mewn ardal wledig. Mae hefyd yn cynnig cipolwg ar sut mae’r ddau ddiwydiant wedi datblygu dros y blynyddoedd diwethaf gan roi mwy  mwy o gyfleoedd i fenywod.

Dywedodd Rhian Wilkinson: “Rwy’n falch iawn o fynychu digwyddiad Undeb Amaethwyr Cymru ar faes faes y Sioe Fawr yr wythnos hon. Rwyf wedi bod i’r sioe sawl gwaith yn y gorffennol ac rwy’n falch iawn o hanes ffermio Cymreig fy nheulu.

"Rwy’n awyddus i drafod strategaeth Cymdeithas Bel Droed Cymru wrth gydnabod pwysigrwydd pêl-droed ar lawr gwlad a’r buddsoddiad rydym yn edrych arno mewn cyfleusterau ac adnoddau i gefnogi clybiau i dyfu a datblygu.

“Rydyn ni’n gwybod y gall hyn wneud gwahaniaeth enfawr i gymunedau, a llawer ohonynt y clwb pêl-droed yw’r unig ased cymunedol sydd ar ôl. Gall pêl-droed ddod â’r gymuned ynghyd, mae’n rhoi ymdeimlad o berthyn, yn debyg i’r gymuned ffermio. Gall y ddau helpu i wella iechyd a lles meddwl pobl tra hefyd yn cyfrannu at Gymru wledig fywiog a chynaliadwy.

“Mae pêl-droed a ffermio ill dau yn edafedd hanfodol yng ngwead y gymdeithas Gymreig. Mae pob un yn cyfrannu llawer iawn at gymunedau lleol, yr economi, yr iaith Gymraeg, diwylliant a threftadaeth. Mae’r ddau hefyd yn rhan o’r darlun cenedlaethol ac yn rhoi Cymru yn gadarn ar lwyfan y byd.”

Mae Undeb Amaethwyr Cymru wedi nodi ei phrif ofynion o Lywodraethau’r DU a Chymru er gwaethaf yr heriau a ddaw wrth ddelio â thirwedd wleidyddol heriol sy’n newid yn gyson.

Wrth siarad yn Sioe Frenhinol Cymru'r wythnos hon, nododd Llywydd UAC, Ian Rickman, fod safiad yr Undeb yn parhau’n gyson a chadarn mewn cyfnod heriol o newid cyson yn ein hinsawdd wleidyddol.

“Mae ffermio yng Nghymru ar groesffordd bwysig gyda’r cyfle i greu sylfaen gadarn i’r diwydiant am ddegawdau i ddod. Er bod creu’r sylfaen hon yn dibynnu’n helaeth ar ddatblygu polisïau amaethyddol datganoledig yma yng Nghymru, rhaid cofio y bydd y penderfyniadau a wneir gan Lywodraeth newydd y DU yn sylfaen i’r cyllid sydd ar gael i Lywodraeth Cymru er mwyn cefnogi amaethyddiaeth a datblygu gwledig.

“Bydd y gefnogaeth yma yn ei dro yn cael effaith sylfaenol ar allu cynhyrchwyr bwyd Cymru gystadlu yn erbyn cynhyrchwyr yng ngwledydd eraill y DU, yn Ewrop ac ar draws y byd.

“Er gwaetha’r heriau, rydym fel Undeb yn canolbwyntio ar lobïo y ddwy lywodraeth er mwyn sicrhau’r canlyniadau gorau i’n haelodau, amaethyddiaeth Cymru a’n cymunedau gwledig.

“Mae ad-drefnu diweddar Cabinet y Senedd ac Etholiad Cyffredinol y DU wedi arwain at newid sylweddol i dirwedd gwleidyddol Cymru, yn enwedig penodi Huw Irranca-Davies AS yn Ysgrifennydd y Cabinet dros Faterion Gwledig. Mae ethol Llywodraeth Lafur newydd yn San Steffan hefyd yn newid arall sylweddol gyda’r posibilrwydd o symud cyfeiriad eto

“Gyda’r heriau gwleidyddol yn parhau yng Nghaerdydd gyda ymddiswyddiad Vaughan Gething mae’n rhaid i ni gynllunio am newid eto fyth yma yng Nghymru o fewn ychydig fisoedd.

Ar lefel y DU, mae UAC yn galw am setliad ariannu teg gwerth £450 miliwn yn flynyddol mewn cyllid dilynol i ddilyn y gyllideb amaeth  oedd yna arfer dod i ffermwyr a chymunedau cefn glwad Cymru o goffrau’r UE.

“Ni allwn ddiystyru pwysigrwydd y cymorth hwn fel sylfaen gadarn ar gyfer cynhyrchu bwyd, diogelu’r amgylchedd a diogelu dyfodol cymunedau gwledig Cymru.

“Mae angen i ni hefyd weld agwedd mwy cadarn o hyn allan tuag at unrhyw gytundebau masnach newydd gyda gwledydd a blociau masnachu eraill os ydym am amddiffyn ffermwyr Cymru a sicrwydd bwyd o fewn y DU.  Mae’n rhaid i fewnforion ac allforion bwyd ddilyn yr un trefniadau rholaethol a safonau os ydym am sicrhau cysondeb rhwng cynhyrchwyr bwyd y DU a’r UE.”

Mae UAC yn galw am anogaeth a chefnogaeth er mwyn i ffermwyr allu buddsoddi mewn cynhyrchu ynni adnewyddol ar y fferm fydd o fudd i gymunedau lleol.  Dylid cydnabod cynhyrchu bwyd fel ased cenedlaethol a dylid atal y defnydd o dir amaethyddol da er mwyn cyrraedd targedau plannu coed a thargedau amgylcheddol eraill.

Mae’n rhaid i bolisïau caffael flaenoriaethu cefnogaeth cyrff cyhoeddus i fusnesau Cymreig a Phrydeinig gan gydnabod yr ystod o fanteision y gall polisïau sydd wedi’u dylunio’n briodol eu sicrhau i gymdeithas. Mae’n rhaid i Lywodraeth Lafur newydd y DU ddiogelu a hyrwyddo safonau uchel y DU o ran iechyd a lles anifeiliaid a dod â chyfraith i rym sy’n sicrhau y dylid cadw pob ci ar dennyn ar dir amaethyddol.

“Er gwaethaf yr ansicrwydd yng Nghaerdydd, rydym yn galw ar Lywodraeth Cymru i feithrin cysylltiadau cryf gyda Llywodraeth Lafur newydd y DU er mwyn sicrhau bod amaethyddiaeth Cymru yn cael sylw teilwng. Rhaid diogelu cyllid amaeth fel dilyniant i’r hyn a dderbyniwyd gan yr gronfeydd yr UE yn y gorffennol sy’n allweddol ar gyfer dyfodol amaethyddiaeth a chymunedau gwledig yng Nghymru.  O ystyried hyn fe ddylid parhau i gyd-ariannu cynllun o’r fath gan sicrhau y bydd cyllid digonol ar gael gan Lywodraeth y DU.

“Mae’n rhaid i’r broses o ddatblygu Cynllun Ffermio Cynaliadwy, fydd yn rhoi sefydlogrwydd i’n ffermydd teuluol sy’n cynhyrchu bwyd, barhau os yw’r cynllun yn mynd i gael ei weithredu yn 2026.  Rhaid i’r cynllun ystyried cynaliadwyedd economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol yn gwbl gyfartal a bod yn hygyrch ac o fewn cyrraedd pob ffermwr gweithredol yng Nghymru.

“Rydym hefyd am weld mabwysiadu datrysiadau technolegol ac arloesol fel rhan ganolog o adolygu’r Rheoliadau Rheoli Llygredd Amaethyddol sef yr ‘NVZ’.  Mae’n rhaid i’r broses fod yn seiliedig ar ddata a thystiolaeth gadarn wrth geisio mynd i'r afael â materion ansawdd dŵr trwy arloesi yn hytrach na rheoleiddio heb ystyriaeth o le mae’r problemau’n bodoli.”

Ychwanegodd Ian Rickman bod rhaid i Lywodraeth Cymru, nawr yn fwy nag erioed o'r blaen, fabwysiadu dull gwyddonol a chyfannol o ddileu’r diciau mewn gwartheg yng Nghymru wrth weithio gyda Grŵp Cynghori Technegol. Dylid ymchwilio i effeithlonrwydd y dulliau a’r trefniadau profi presennol wrth fynd i'r afael â throsglwyddo clefydau gan fywyd gwyllt.

“Yn olaf, rhaid i gamau tuag at sero net fod yn gynaliadwy ac yn seiliedig ar wyddoniaeth gadarn yn y fath fodd fel nad yw camau gweithredu a gymerwyd mewn ymateb i dargedau tymor byr yn cael eu gwrthdroi. Rhaid i’r camau tuag at leihau ein ôl troed carbon fod yn rhwydd ac yn realistig, gan beidio peryglu cynhyrchiant neu hyfywedd economaidd ffermydd.

“Mae’r dyddiau nesaf yn ddathliad o amaethyddiaeth Cymru a’r ffermwyr sy’n parhau i gynhyrchu bwyd o safon uchel a gwarchod yr amgylchedd yn erbyn cefndir o ansicrwydd a heriau gwleidyddol.”

Dywedodd Ian Rickman mai effeithiau ansicrwydd o’r fath ar draws y DU a rhai cwestiynau polisi sylfaenol fyddai’n cael sylw seminarau UAC a gynhelir dros y dyddiau nesaf, wrth i baneli proffesiynol fynd i’r afael ag ystod amrywiol o bynciau sy’n peri pryder i’r sector amaeth yng Nghymru.

“Fel arfer, yn ogystal â’r digwyddiadau hyn, bydd ein staff a’n Tîm Llywyddol yn cyfarfod â swyddogion a rhanddeiliaid er mwyn tynnu sylw at newyddion da aelodau UAC yn ogystal a phryderon y diwydiant. Gallwch fod yn hyderus y byddwn, er gwaethaf llywio tirwedd wleidyddol heriol, yn parhau i gyflwyno ein dadleuon yn gyson a chadarn er mwyn cynrychioli buddiannau ffermwyr Cymru,” meddai Mr Rickman.

Wrth wneud sylw i ymateb Llywodraeth Cymru i’r ymgynghoriad terfynol ar y Cynllun Ffermio Cynaliadwy (SFS), dywedodd Llywydd UAC Ian Rickman: “Rhaid i Lywodraeth Cymru barhau i wrando ar ffermwyr Cymru wrth i’r crynodeb o ymatebion i ymgynghoriad diweddaraf yr SFS gael ei gyhoeddi heddiw. Mae llais y diwydiant wedi bod yn uchel ac yn glir, a hyd yn hyn, mae wedi bod yn broses heriol i bawb dan sylw.

“Nid yw’n syndod bod y farn gyffredin gan y 12,000 o ffermwyr a sefydliadau a ymatebodd i’r ymgynghoriad yn galw am newidiadau sylweddol i gynigion y cynllun.

“Dyma hefyd oedd y neges glir gan ein haelodau a ymatebodd yn unigol, a’r rhai a ffurfiodd ymateb cynhwysfawr yr Undeb i’r ymgynghoriad yn gynharach eleni. Byddwn yn gwneud popeth posibl yn ein hymdrechion i sicrhau bod y cynllun hwn yn gweithio i ffermwyr.

“Rydym yn croesawu’r sylwadau a wnaed gan Ysgrifennydd y Cabinet heddiw wrth iddo ymrwymo i gyflwyno’r cynllun dim ond pan fydd yn barod. Mae angen i hwn fod yn gynllun cymorth amaethyddol sy’n rhoi sefydlogrwydd i’n ffermydd teuluol sy’n cynhyrchu bwyd yng Nghymru ac sy’n ystyried cynaliadwyedd economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol ar sail gyfartal. Fel Undeb, dyma ein nod yn y pen draw o hyd.”

Mae’r datganiad ysgrifenedig gan Ysgrifennydd y Cabinet yn cyfeirio at waith parhaus Ford Gron Weinidogol yr SFS, grwpiau Dal Carbon a swyddogion wrth adolygu a gweithredu’r cynllun, mewn partneriaeth â’r undebau ffermio a rhanddeiliaid eraill.

Croesawodd UAC y cyhoeddiad na fydd yr SFS yn dechrau tan 2026 ac y bydd cyfnod o baratoi yn digwydd y flwyddyn nesaf.“Mae UAC yn gweithio’n galed ac yn ddiflino gydag Ysgrifennydd y Cabinet, rhanddeiliaid a swyddogion Llywodraeth Cymru, ac wedi cynnal trafodaethau hynod bwysig.”

Wrth gloi, dywedodd y Llywydd, Ian Rickman:“Gall aelodau UAC fod yn dawel eu meddwl ein bod yn gwneud ein gorau glas i drafod cynllun sy’n gweithio i holl ffermwyr Cymru o 2026 ymlaen. Dyma ein hymrwymiad i ffermwyr Cymru o hyd.”