Cornel Clecs, gan Angharad Evans, Golygydd y Gymraeg, Y Tir

Gyda sôn ymhob man yn ddiweddar am y ‘normal’ newydd, weithiau mae’n rhaid camu nôl ychydig i werthfawrogi’r gorffennol, er mwyn gallu symud ymlaen. Rydym ynghanol cyfnod arloesol a chyffrous iawn yn hanes yr Undeb wrth i ni barhau a’r drefn arferol o weithio, ychydig yn wahanol, a hynny diolch i’r dechnoleg ddigidol ddiweddaraf. 

Fel ffermwyr, mae popeth a wnawn ni a phopeth sy’n dylanwadu arnom yn cylchdroi o gwmpas y tywydd, sydd wrth gwrs yn ddibynnol ar y tymhorau a’r hinsawdd; p’un ai allwn ni gasglu digon o borthiant yn yr haf i fwydo’n hanifeiliaid dros y gaeaf; am ba mor hir y mae angen bwydo’r porthiant hwnnw i’r anifeiliaid; pa glefydau sy’n effeithio ar ein hanifeiliaid a’n cnydau, a rhestr hir o heriau eraill sy’n uniongyrchol gysylltiedig â’r tywydd, y tymhorau a’r hinsawdd.

Pwysleisiwyd pwyntiau o’r fath yn glir pan wnaethom gyfarfod â Hyrwyddwr Gweithredu Hinsawdd Lefel Uchel y DU, Nigel Topping, mewn cyfarfod bwrdd crwn ar y cyd ddiwedd mis Gorffennaf a drefnwyd gan UAC ac NFU Cymru i drafod newid yn yr hinsawdd a’r ymgyrch  “Tuag at Ddyfodol Di-garbon”, sy’n ymgyrch ryngwladol ar gyfer adferiad di-garbon iach a  gwydn.

Cornel Clecs, gan Angharad Evans, Golygydd y Gymraeg, Y Tir

I nifer fawr ohonoch fel ninnau, mae haf 2020 yn dipyn gwahanol i’r arfer – yn dawelach.  Erbyn hyn mi fyddai’r tri ohonom yma wedi bod yn arddangos mewn oleiaf tair sioe leol, a’r calendr yn go lawn o sioeau arall yn ymestyn dros yr haf.  Ond nid felly eleni, wrth i ni gyd wynebu ‘normal’ newydd a hynny heb rai o ddigwyddiadau mwyaf arwyddocaol y calendr amaethyddol yng Nghymru.

Ond mae’r diwydiant amaethyddol wedi profi’i hunan mor addasol ag erioed.  Rhwydd iawn byddai dweud ‘fyddwn nôl flwyddyn nesaf’, ond yn hytrach, mae nifer o ddigwyddiadau wedi dewis peidio ildio’n llwyr i Covid-19, ac wedi chwilio am ffyrdd arall o weithredu, a hynny’n ddigidol.  Ond er bod hyn yn torri tir newydd, ac yn ysgafnhau ychydig ar y sefyllfa anghyffredin bresennol, a’i dyma ddyfodol ein sioeau’n llwyr?

gan Angharad Evans, Golygydd y Gymraeg, Y Tir

Mis gwahanol, ond yr un yw’r sefyllfa.  Mae gafael Coronafirws yn parhau’n dynn ar y byd a ninnau’n cyfarwyddo’n araf bach gyda’r ‘normal’ newydd.  Nid oeddwn eisiau’ch diflasu gyda sôn am y firws eto mis yma, gan mae hwnnw’n unig sy’n dominyddu’r byd ar hyn o bryd, ond sylweddolais nad oes dim byd arall yn digwydd, dim clecs i’w clywed.

Mae’n rhwydd iawn i bawb gwyno am y sefyllfa ryfedd yma, ond beth am edrych ar bethau o ongl arall am eiliad a chwilio am y positif.  Roedd hi’n Wythnos Ymwybyddiaeth Iechyd Meddwl yn ddiweddar, ac mae’n fwy pwysig a phwrpasol nag erioed i sicrhau bod pawb yn iawn a bod neb yn dioddef yn dawel.