UAC cangen Sir Gaernarfon yn tynnu sylw at yr argyfwng prisiau ?yn a phryderon Glastir yn ystod ymweliad fferm

Croesawodd cangen Sir Gaernarfon o Undeb Amaethwyr Cymru ymwelwyr gan gynnwys Guto Bebb AS i Fferm Llechwedd Hafod yng Nghwm Penmachno (Gwener Hydref 10) i drafod yr argyfwng prisiau ?yn presennol ac i weld agweddau gwahanol o’r cynllun Glastir.

Trefnwyd y diwrnod trwy garedigrwydd Cadeirydd cangen Sir Gaernarfon o UAC Dafydd Gwyndaf a’i wraig Anwen a bu’n gyfle gwych i’r ymwelwyr weld y tir a’r anifeiliaid.

Trafodwyd y prisiau isel presennol am gynnyrch amaethyddol gyda Guto Bebb, AS Conwy, a John Richards, Gweithredwr Gwybodaeth y Diwydiant Hybu Cig Cymru.

“Rydym wedi cael trafodaeth ddefnyddiol iawn gyda Guto Bebb a John Richards yngl?n â’r prisiau rydym yn ei gael ar gyfer ein h?yn. Nid oes dim amheuaeth y gallai San Steffan wneud llawer mwy i gynorthwyo’r diwydiant.

"Rydym wedi gofyn i'n AS lleol i lobïo mwy i sicrhau bod cyfran well o’n hardollau yn mynd i HCC.  Petai HCC yn cael yr ardoll ar gyfer yr holl ?yn a gynhyrchir yng Nghymru, gan gynnwys y rhai sy’n cael eu lladd mewn lladd-dai mewn rhannau arall o’r DU, byddai llawer mwy o arian ganddynt i wario ar hybu ein cynnyrch a ddylai arwain at gael prisiau uwch i ni," dywedodd Mr Gwyndaf.

“Roedd yn gyfle da i drafod rheolau’r cynllun Glastir a’r gofynion o ran cadw cofnodion gydag Emyr Wyn Davies o FWAG Cymru.  Amlygodd Emyr nifer o faterion pwysig o ran cymhlethdod y cynllun, a’r peryglon mwyaf cyffredin sy'n arwain at gymaint o ffermwyr yn cael eu cosbi, "meddai swyddog gweithredol sir Gaernarfon UAC Gwynedd Watkin.”

Saif fferm Llechwedd Hafod tua saith milltir i’r de o Fetws y Coed.  Mae’n fferm deuluol sy’n ymestyn i 550 hectar ac mae oddeutu 440 hectar yn fynydd, ac mae ychydig dros 20 hectar yn cael ei gadw i dyfu silwair yn flynyddol.

Dafydd yw’r drydedd genhedlaeth i ffermio Llechwedd Hafod y mae yn berchen arno, ac mae’n rhentu Blaen Cwm oddi wrth berchennog preifat. Mae hefyd yn rhentu 25 acer o dir ychwanegol yn flynyddol ym Mryn Elian ar waelod Dyffryn Conwy gyda 100 o famogiaid yn treulio’r gaeaf yn Chwitffordd, Sir Y Fflint er mwyn sicrhau bod Dafydd yn cydymffurfio â

rheolau’r cynlluniau amaeth-amgylcheddol o dynnu stoc oddi ar yr ucheldir dros fisoedd y gaeaf.

“Rydym yn magu stoc ein hunain sy’n cynnwys 950 o famogiaid mewn dwy ddiadell ar wahân.  Mae 400 yn Llechwedd Hafod a 550 ym Mlaen Cwm, gyda 125 a 150 o wyn benyw yn cael eu cadw yn eu tro yn flynyddol. Mae’r rhan fwyaf o’n mamogiaid yn cael meheryn Mynydd Cymreig, ac oddeutu 200 ohonynt yn cael meheryn Cheviot, a 200 o famogiaid croes yn cael meheryn Wyneblas Caerl?r,” dywedodd Mr Gwyndaf.

“Mae wyna’n cychwyn o gwmpas Mawrth 20 a bydd yr ?yn yn cael eu gwerthu’n dew ym marchnad da byw Llanrwst. Bydd yr ?yn croes yn cael eu gwerthu fel anifeiliaid magu naill a’i yn chwe mis oed neu yn flwydd a hanner.  Bydd y mamogiaid h?n yn cael eu gwerthu i fagu pan fyddant yn bum mlwydd oed. Nid yw’r prisiau yr ydym yn derbyn ar hyn o bryd yn talu am y gost o gynhyrchu ?yn tew, a dyna pam mae mor bwysig bod HCC yn cael yr holl ardollau a delir ar ?yn a gynhyrchir yng Nghymru," ychwanegodd Mr Gwyndaf.

Mae’r teulu hefyd yn cadw 17 o fuchod sugno Pedigri Duon Cymreig, buches a fydd yn cynyddu i dros 30 yn ystod y ddwy flynedd nesaf, gyda’r cwbl yn cael eu troi at deirw Duon Cymreig. Mae’r bustych i gyd yn cael eu gwerthu yn breifat fel gwartheg stôr deunaw mis oed, ac maent yn cael eu gorffen yn dew er mwyn cyflenwi’r cigydd Pointons ym Mae Colwyn. Mae’r rhan fwyaf o heffrod yn cael eu cadw neu eu gwerthu fel anifeiliaid addas i fagu.  Mae unrhyw heffrod anaddas i fagu yn cael eu gwerthu’n dew trwy farchnad da byw Llanrwst ble fydd cigyddion eraill o’r ardal fel arfer yn eu prynu.

“Mae Llechwedd Hafod wedi gallu cymryd rhan mewn cynlluniau amaeth-amgylcheddol dros y blynyddoedd, ac mae’r teulu yn gweld ffermio a chadwraeth yn mynd law yn llaw.  Bu’r fferm yn rhan o Gynllun Tir Gofal hyd nes ymuno â’r Cynllun Glastir ers Ionawr 1, 2014,” dywedodd Mr Watkin.

“Bu’r fferm yn ffodus o gael ei dewis i fynd i Gynllun Glastir Uwch a bydd y cytundeb hwnnw yn cychwyn ar Ionawr 1 2015.   Mae’r teulu wedi cymryd mantais ar gynlluniau amaeth-amgylcheddol eraill hefyd trwy Barc Cenedlaethol Eryri, ac wedi llwyddo i ddenu grantiau i ail godi sawl metr o waliau cerrig a therfynau crawiau,” ychwanegodd Mr Watkin.

Mae Dafydd yn aelod o Gymdeithas Gwartheg Duon Cymreig ac mae ganddo ddiddordeb mawr yn y C?n Defaid Cymreig traddodiadol ac ef yw Cadeirydd presennol y Gymdeithas.

Mae Dafydd yn cyfrannu yn helaeth i weithgarwch y gymuned leol. Cynhelir y Treialon C?n Defaid lleol blynyddol ar y tir.  Mae wedi bod yn Gadeirydd y Cyngor Cymuned leol ers sawl blwyddyn bellach ac ef yw Cadeirydd presennol Pwyllgor Golygyddol Papur Bro Yr Odyn.

 

[caption id="attachment_3103" align="aligncenter" width="1024"]FWAG Cymru’s  Emyr Wyn Davies pointing out various features entered into the Glastir Scheme FWAG Cymru’s Emyr Wyn Davies pointing out various features entered into the Glastir Scheme[/caption]

[caption id="attachment_3102" align="aligncenter" width="1024"]Hybu Cig Cymru – Meat Promotion Wales (HCC) Industry Information Executive John Richards giving an update on the current prices for lamb and beef. Hybu Cig Cymru – Meat Promotion Wales (HCC) Industry Information Executive John Richards giving an update on the current prices for lamb and beef.[/caption]

[caption id="attachment_3101" align="aligncenter" width="1024"]FUW Caernarfonshire chairman Dafydd Gwyndaf welcoming visitors to Llechwedd Hafod. FUW Caernarfonshire chairman Dafydd Gwyndaf welcoming visitors to Llechwedd Hafod.[/caption]

UAC Meirionnydd yn ymweliad a fferm Cynllun Glastir Uwch

Derbyniodd ymwelwyr i fferm Pentre, Cwmtirmynach groeso cynnes ar ddydd  Llun Medi 29 wrth gyfarfod ac aelodau Undeb Amaethwyr Cymru Arfon a Rhian Williams, Ll?r Huws Gruffudd AC a FWAG Cymru.

Bu’r ymweliad, a drefnwyd gan gangen Meirionnydd o UAC a FWAG Cymru yn gyfle i aelodau weld y tir, stoc, a’r gwahanol elfennau o’r cynllun Glastir ac i’r ymwelwyr drafod y polisïau amaethyddol diweddaraf.

Lleolir Pentre oddeutu 6 milltir i’r gogledd ddwyrain o’r Bala ac mae’r fferm deuluol yn ymestyn i 250 hectar ar Ystâd y Rhiwlas.  Mae 145 hectar yn fynydd, a cedwir dros 20 hectar er mwyn tyfu silwair yn flynyddol.

Mae’r teulu’n cadw safon uchel o stoc, sy’n cynnwys 450 o famogiaid, 300 ohonynt yn famogiaid Cymraeg a 150 yn famogiaid croes Cheviots a hanner brid.  Mae Arfon a Rhian yn defnyddio hyrddod Beltex a Texel a hefyd am y tro cyntaf yn 2014 defnyddiwyd hwrdd Berrichon du cher.  Maent hefyd yn cadw 25 o Wartheg Duon Cymreig pur ac mae Arfon yn aelod amlwg o Gymdeithas y Gwartheg Duon.

“Mae ganddynt ddiddordeb mawr mewn magu defaid Llanwenog ac mae’r teulu yn mwynhau dangos mewn sioeau a mynychu arwerthiannau’r brid yn Llanybydder.  Mae’r teulu wedi ennill nifer o wobrau dros y blynyddoedd gan gynnwys ennill pencampwriaeth y brid yn y Sioe Frenhinol” dywedodd swyddog gweithredol sirol UAC Meirionnydd Huw Jones.

Mae Pentre wedi medru cymryd mantais o gynlluniau amaeth-amgylcheddol dros y blynyddoedd, ac mae’r teulu yn gweld ffermio a chadwraeth yn mynd law yn llaw.  Bu’r fferm yn rhan o Gynllun Tir Cymen pan dewiswyd Meirionnydd fel ardal beilot yn y 1990au ac yna bu’r fferm yn rhan o Gynllun Tir Gofal hyd nes ymuno a’r Cynllun Glastir yn 2014.

Bu’r fferm hefyd yn ffodus o gael ei dewis ar gyfer Cynllun Glastir Uwch i gyd redeg gyda’r Cynllun Glastir Sylfaenol ers ddechrau 2014.

Mae Arfon Williams a’i deulu wedi dal tenantiaeth Pentre ers 2001.  Mae’n briod a Rhian ac mae ganddynt 3 o blant, Lleucu 15, Deio 14 ac Owen Clwyd yn 2.  Mae Deio eisoes wedi dangos diddordeb mewn parhau i ffermio yn Pentre.

Mae ardal Cwmtirmynach yn gadarnle i’r iaith a’r diwylliant Cymraeg ac mae Arfon ei hun yn wyneb adnabyddus ym maes canu cerdd dant ac wedi beirniadu ar lefel genedlaethol ar sawl achlysur.

Mae hefyd yn cyfrannu’n helaeth at weithgareddau’r gymuned o fewn ei ardal a bu’n gadeirydd o’i neuadd bentref lleol yng Nghwmtirmynach.

“Hoffwn ddiolch i Arfon a’i deulu am gynnal yr ymweliad heddiw.  Mae wedi bod yn hynod o ddiddorol gweld sut maent yn rhedeg y busnes, ac rwyf am ddiolch i Birch Farm Plastics am noddi’r lluniaeth”, ychwanegodd Mr Jones.

[caption id="attachment_3086" align="aligncenter" width="640"]Llyr Huws Gruffudd yn anerch y gynulleidfa. Llyr Huws Gruffudd yn anerch y gynulleidfa.[/caption]

[caption id="attachment_3087" align="aligncenter" width="640"]O’r chwith, swyddog sirol UAC Meirionnydd Huw Jones, cadeirydd pwyllgor FWAG Gogledd Cymru Richard Tomlinson, Llyr Huws Gruffudd AC, cyfarwyddwr polisi UAC Nick Fenwick, llywydd yr undeb Emyr Jones, llywydd UAC Meirioinnydd Robert W Evans, cyfarwyddwraig FWAG Cymru Glenda Thomas, is-gadeirydd UAC Meirionnydd Euros Puw ac Arfon Williams, Pentre. O’r chwith, swyddog sirol UAC Meirionnydd Huw Jones, cadeirydd pwyllgor FWAG Gogledd Cymru Richard Tomlinson, Llyr Huws Gruffudd AC, cyfarwyddwr polisi UAC Nick Fenwick, llywydd yr undeb Emyr Jones, llywydd UAC Meirioinnydd Robert W Evans, cyfarwyddwraig FWAG Cymru Glenda Thomas, is-gadeirydd UAC Meirionnydd Euros Puw ac Arfon Williams, Pentre.[/caption]

UAC yn hyrwyddo ffermydd teuluol yn yr Eisteddfod

Bydd Undeb Amaethwyr Cymru’n pwysleisio’r pwysigrwydd o ffermydd teuluol a’u cysylltiadau gyda’r gymuned wledig ehangach yn ystod yr Eisteddfod Genedlaethol yn Llanelli yr wythnos nesaf (Awst 2-9).

Ar ddydd Sul a dydd Llun (Awst 3-4) yr Eisteddfod bydd Nicola Dickenson, gwraig fferm o Sir Gaerfyrddin yn arddangos ei stoc o ddillad plant, “Kids Casuals” ar stondin UAC.

Yn 2001, arallgyfeiriodd Nicola o ffermio ar ôl penderfynu nad oedd incwm y fferm yn ddigon.

Gan ddefnyddio cynlluniau ei hunan sydd wedi eu seilio ar thema amaethyddol, mae’n creu crysau t, crysau chwys, capiau, a sanau i blant, a caiff y dillad eu cynllunio a’u hargraffu ar y fferm yn Esgair Fawr, Llanpumsaint.

Mae hi’n credu bod gan y dillad gysylltiad personol, ac yn pwysleisio’r thema amaethyddol sy’n cynnwys tractorau a Jac Codi Baw, ac mae’n deall pa mor ddeniadol yw'r rhain i blant o bob oedran.

Mae hi a’i g?r Martin, sy’n Swyddog Cefnogi Cymuned yr Heddlu dros blismona gwledig yng Nghaerfyrddin wedi bod yn ffermio am dros ugain mlynedd ar y fferm sy’n 72 acer gyda buches fach o wartheg sugno.

Yn y dyfodol agos, maent yn gobeithio dechrau gwerthu cig yn uniongyrchol.

Bydd cynrychiolwyr o Agri-Advisor wrth law ar y dydd Llun (Awst 4) rhwng 10yb a 4yp er mwyn rhoi cymorth ar faterion a phryderon amaethyddol.

Ar y dydd Mawrth (Awst 5) am 11yb, cynhelir trafodaeth agored ar y stondin ar ystod o bynciau gan gynnwys, troseddau gwledig a chysylltiadau plismona amaethyddol gyda Phrif Gomisiynydd Heddlu Dyfed Powys, Christopher Salmon.

Bydd aelodau yn cael cyfle i drafod materion amaethyddol cyfredol ar y dydd Mercher (Awst 6) pan fydd yr AS Llafur Nia Griffith, AC  Plaid Cymru Rhodri Glyn Thomas, AC Democratiaid Rhyddfrydol Cymru William Powell a Chyfarwyddwr Polisi UAC Nick Fenwick yn ymweld â’r stondin am 11yb.

Ar y prynhawn dydd Mawrth a dydd Mercher (Awst 5-6) bydd cyfle i flasu llaeth yn rhoddedig gan gyflenwyr lleol, WJ Phillips a’i Feibion o Fferm Cwm Dairy, Cwmffrwd, Caerfyrddin.

Mae’r busnes teuluol, a sefydlwyd dros 45 mlynedd yn ôl yn dosbarthu llaeth i gartrefi a busnesau mewn ardal sy’n ymestyn o Sanclêr i Bontiets.  Un o’i busnesau nhw yw Bwydydd Castell Howell.

Prynodd y teulu'r rownd laeth ym 1969 oddi wrth aelod UAC, Brian Thomas, Gelliddu, Caerfyrddin.  Erbyn hyn, Mike a Dorian, meibion Mr Phillips sy’n rhedeg y busnes.

Maent yn godro 90 o wartheg Holstein Freisian, gyda 55 o ddilynwyr, yn berchen ar 85 o aceri ac yn rhenti 25 acer arall.

“Beth sy'n gwneud eu llaeth yn arbennig a beth mae’r cwsmeriaid yn hoffi yw'r ffaith bod nhw’n gallu dewis rhwng llaeth homogenaidd neu laeth heb ei homogeneiddio ac rydym yn edrych ymlaen at flasu,” dywedodd Swyddog Gweithredol Sirol, cangen Sir Gaerfyrddin UAC David Waters.

“Rydym hefyd yn edrych ymlaen at seremoni’r Fedal Ryddiaith ar y dydd Mercher am 4yp.

“Mae’r wobr urddasol yn cael ei chyflwyno am y darn gorau o ryddiaith ar y testun ‘Gwrthdaro’ a noddwyd y wobr ariannol o £750 gan gangen Sir Gaerfyrddin o UAC,” ychwanegodd Mr Waters.

Ar y dydd Iau a dydd Gwener (Awst 6-7) bydd gwëydd lleol, Judy Roberts yn arddangos ei sgiliau crefftus.

Mae wedi bod yn nyddu ers 40 mlynedd gan ddylunio dillad a phatrymau sy’n addas i’r edafedd a gynhyrchir.

Mae’n cymysgu ffibrau naturiol megis sidan, gwlân, alpaca, cashmir, angora, iac a chamel er mwyn cynhyrchu edafedd rhagorol.

Mae wedi bod yn dysgu gwau a dylunio gweuwaith yn Llandeilo ac yn cynnal gr?p gweu wythnosol yn Llanarthne yn ogystal â darparu hyfforddiant personol ar y grefft o nyddu.

“Trwy gydol yr wythnos, bydd plant yn gallu cystadlu mewn cystadlaethau lliwio ar y thema amaethyddol gydag ystod eang o wobrau.  Gofynnir

iddynt hefyd ddod o hyd i dag clust Tegwen y fuwch wrth iddi deithio ar draws y wlad.

“Gall y plant ddewis sgwâr ar fwrdd rhifo lliwgar i ddyfalu lle mae wedi colli ei thag clust ar ei thaith ar draws Cymru.

“Mae bob sgwâr yn costio £1 a bydd yr arian yn mynd tuag at elusennau hosbisau plant T? Hafan a T? Gobaith.

“Bydd cynrychiolydd o CFfI Cymru a RABI ar y stondin bob dydd ac edrychwn ymlaen at groesawu cynrychiolwyr o ymgynghorwyr tir Philip Meade i’n stondin ar ddiwedd yr wythnos,” ychwanegodd Mr Waters.

Bydd croeso cynnes a lluniaeth ysgafn ar gael trwy gydol yr wythnos a bydd aelodau o staff cangen Sir Gaerfyrddin o UAC ar gael i drafod materion amaethyddol cyffredinol.

Gwobr UAC yn mynd i gyflwynwraig Ffermio

Heddiw (dydd Iau Gorffennaf 24) derbyniodd Meinir Jones, cyflwynwraig Ffermio ar S4C a merch ffermwr o Sir Gaerfyrddin Wobr Goffa Bob Davies, Undeb Amaethwyr Cymru ar ôl cael ei henwebu gan ffermwyr Sir Benfro wedi iddi greu argraff arnynt gyda’i heitem ar y rhaglen am effaith TB mewn gwartheg a pholisi dileu cyfredol Llywodraeth Cymru.

Mae’r wobr - er cof am Bob Davies o’r Trallwng, gohebydd Cymreig y Farmers’ Weekly, a fu farw ym mis Tachwedd 2009 - yn cael ei gynnig i bersonoliaeth o’r cyfryngau sydd wedi codi proffil cyhoeddus ffermio yng Nghymru.

Wrth dderbyn y wobr, sef ffon fugail wedi cael ei cherfio’n arbennig gan wneuthurwr ffyn o Aberystwyth, Hywel Evans - oddi wrth Lywydd UAC Emyr Jones, dywedodd Miss Jones: "Hoffwn ddiolch i UAC am fy ystyried i fod yn enillydd teilwng o'r wobr.

"Mae ffermio a chefn gwlad yn agos iawn at fy nghalon gan fod fy swydd gyda Ffermio yn mynd law yn llaw gyda fy niddordeb o weithio gartref ar y fferm deuluol cig eidion, gwartheg a defaid fy rhieni Eifion a Doris a’m brawd Eirian."

Dywedodd Swyddog Gweithredol Sirol, cangen Sir Benfro o UAC Rebecca Voyle: "Gall y mater o bTB a sut i gael gwared ohono fod yn ddadleuol iawn, felly roedd yr aelodau yn awyddus i gydnabod y gwaith mae Meinir a'r tîm Ffermio yn ei wneud i dynnu sylw at yr effaith mae’r clefyd yn ei gael ar y diwydiant ac i ddiolch iddi am roi llais i'r rhai sy'n dioddef o’i ganlyniadau’n ddyddiol.

"Yn benodol, creuwyd argraff fawr ar yr aelodau am y modd sympathetig y dywedodd y stori o sut effeithiodd y clefyd ar Griff Owen a'i fusnes gan gyfleu'r rhwystredigaethau beunyddiol o ffermio â'r clefyd.

"Hefyd canmolodd yr aelodau y ffordd y bu’n cyfweld Alun Davies, y Gweinidog ar y pryd a herio ei atebion i'w chwestiynau."

Magwyd Meinir ar Fferm Maesteilo yng Nghapel Isaac, ger Llandeilo, gan fynychu Ysgol eglwys yng Nghymru Llanfynydd ac Ysgol Tre-gib, Llandeilo, lle bu’n brif ferch.

Graddiodd o Brifysgol Cymru Aberystwyth yn 2007 a dechreuodd weithio fel ymchwilydd i Telesgop ym mis Mehefin 2007, ac mae wedi cyfarwyddo rhaglenni fel Ffermio a Digwyddiadau ers 2009.

Ers yn ifanc iawn mae Meinir wedi ymrwymo i weithio ar y fferm deuluol ar bob cyfle a roddir, a bellach mae’n mwynhau arddangos diadell ei hun o ddefaid Balwen Cymreig mewn nifer o sioeau drwy gydol yr haf.

Mae CFfI Llanfynydd yn diddordeb arall sy'n agos iawn at ei chalon ac mae hi'n teimlo'n ddyledus iawn i’r sefydliad sydd wedi rhoi cymaint o brofiadau bythgofiadwy iddi a hefyd wedi creu cyfeillion oes.

Mae’n cymryd rhan mewn croestoriad eang o gystadlaethau gan gynnwys siarad cyhoeddus, adloniant hanner-awr, beirniadu a chneifio.

[caption id="attachment_3010" align="aligncenter" width="640"]Meinir Jones Meinir Jones[/caption]

UAC yn noddi Medal Ryddiaith yr Eisteddfod

Noddir Medal Ryddiaith yr Eisteddfod Genedlaethol eleni a’r £750 o wobr ariannol gan gangen Sir Gaerfyrddin o Undeb Amaethwyr Cymru.  Cyflwynir y fedal am gyfrol o ryddiaith greadigol heb fod dros 40,000 o eiriau ar ddydd Mercher Awst 6 am 4yp yn yr Eisteddfod yn Llanelli (Awst 2-9).

“Mae’n anrhydedd i ni noddi’r fedal ryddiaith eleni a fydd yn cael ei chyflwyno yn ystod un o seremonïau’r Orsedd, pan fydd yr Archdderwydd yn arwain y seremoni ar lwyfan y pafiliwn, sy’n boblogaidd iawn ymhlith Eisteddfodwyr,” dywedodd David Waters, Swyddog Gweithredol Sirol Cangen Sir Gaerfyrddin.

“Rydym hefyd yn edrych ymlaen at gynnal ystod eang o weithgareddau ar stondin UAC yn yr Eisteddfod eleni a hefyd i groesawu aelodau’r undeb, y rhai hynny sydd ddim yn aelodau a ffrindiau am baned o de a sgwrs,” ychwanegodd Mr Waters.

[caption id="attachment_2989" align="aligncenter" width="1024"]O’r chwith, David Waters a Brian Richards, Cadeirydd Cangen Sir Gaerfyrddin o UAC yn cyflwyno’r Fedal Ryddiaith a £750 o wobr ariannol i Gadeirydd Pwyllgor Gwaith Eisteddfod Sir Gâr Gethin Thomas. O’r chwith, David Waters a Brian Richards, Cadeirydd Cangen Sir Gaerfyrddin o UAC yn cyflwyno’r Fedal Ryddiaith a £750 o wobr ariannol i Gadeirydd Pwyllgor Gwaith Eisteddfod Sir Gâr Gethin Thomas.[/caption]

Cynrychiolwyr UAC yn clywed bod rhaid i siaradwyr Cymraeg chwarae mwy o ran yn yr economi

Pwysleisiodd prif weithredwr y cwmni datblygu economaidd Menter a Busnes frwdfrydedd y sefydliad i annog siaradwyr Cymraeg i chwarae mwy o ran yn yr economi mewn cyfarfod o bwyllgor dwyieithrwydd a chyhoeddusrwydd Undeb Amaethwyr Cymru.

Wrth esbonio gwaith a strwythur y sefydliad yn Aberystwyth, dywedodd Alun Jones wrth aelodau’r pwyllgor ei bod nhw ond yn hysbysebu swyddi gwag yn y Gymraeg mewn rhannau gorllewinol o Gymru a bod y gallu i siarad Cymraeg yn angenrheidiol ar gyfer y mwyafrif o’r swyddi o fewn y cwmni.

Pwysleisiodd ymroddiad y cwmni i ddiogelu’r iaith Gymraeg drwy hyfforddi ei staff i weithredu yn hollol ddwyieithog ac i ddarparu hyfforddiant ychwanegol i’r aelodau hynny o staff sydd angen gwella eu gallu i siarad Cymraeg.

Dywedodd bod staff dwyieithog yn cynnig mantais gystadleuol i’r cwmni wrth gystadlu am dendrau a chytundebau.

Ar brydiau mae’n anodd recriwtio staff dwyieithog, ond mae’r cwmni yn ceisio sicrhau fod cleientiaid yn cael gwasanaeth yn yr iaith o’u dewis, trwy alw ar staff o siroedd cyfagos pe bai angen, ychwanegodd Mr Jones.

Cafodd cynrychiolydd Sir Gaerfyrddin Mansel Charles o Sarngelli, Llanegwad ei ail-ethol fel cadeirydd y pwyllgor a cafodd cynrychiolydd Ynys Môn Tegwyn Jones o Hafod, Llanfairpwll ei ethol fel is-gadeirydd.

[caption id="attachment_2920" align="aligncenter" width="672"]YMRODDIAD I’R IAITH GYMRAEG: O’r chwith, Tegwyn Jones, Alun Jones a Mansel Charles YMRODDIAD I’R IAITH GYMRAEG: O’r chwith, Tegwyn Jones, Alun Jones a Mansel Charles[/caption]