Mae Undeb Amaethwyr Cymru yn annog ei haelodau i fynd i’w swyddfa UAC lleol i gasglu copïau o “Pan ddaw'r archwilydd” sydd bellach wedi cael ei ddiweddaru - canllaw sy’n paratoi ffermwyr at beth sydd angen ei wneud cyn archwiliad yn ogystal â beth fydd yn digwydd yn ystod archwiliad.

Mae’r canllaw, sydd ar gael yn y Gymraeg a’r Saesneg hefyd yn cynnwys dewis eang o dempledi'r cofnodion fferm sy’n gysylltiedig â Trawsgydymffurfio a Glastir er mwyn cynorthwyo pobl i gadw trefn cywir o’i cofnodion yn unol â gofynion cyfreithiol.

Bu’r diwydiant amaethyddol yn rhan bwysig o ddatblygu’r canllaw gwreiddiol, ac ym mis Rhagfyr 2013 cafodd aelodau gopi o’r canllaw o’i swyddfeydd UAC lleol.  Bellach mae’r canllawiau wedi cael eu diweddaru er mwyn cynnwys y gofynion cyfreithiol newydd sydd wedi deillio o’r Polisi Amaethyddol Cyffredin.

“Rydym yn annog ein haelodau i fynd i’w swyddfeydd UAC lleol i gasglu copi o’r canllaw diweddar. Gallai defnyddio’r hen ganllaw arwain at ddirwy sylweddol” dywedodd swyddog gweithredol sirol Sir Benfro Rebecca Voyle.

Mae hwn yn ganllaw clir a defnyddiol.  Mae’n dweud yn union pa wybodaeth sydd ei angen ar gyfer archwiliad a beth y disgwylir o ffermwyr yn ystod archwiliad” ychwanegodd Mrs Voyle.

Mae’n bosib bod rhai ffermwyr heb dderbyn y “Pan ddaw'r archwilydd” gwreiddiol, felly mae un ar gael am ddim iddynt o’i swyddfa UAC lleol.

[caption id="attachment_5770" align="aligncenter" width="300"] Llywydd UAC Glyn Roberts (dde) gyda’r dirprwy weinidog amaeth Rebecca Evans (chwith)[/caption]

Mae Llywydd UAC Glyn Roberts wedi disgrifio cyfarfod gyda’r dirprwy weinidog amaeth Rebecca Evans fel un ‘hynod o gadarnhaol’ ond mae’n rhybuddio bod angen talu sylw at sialensiau mawr dros y misoedd a’r blynyddoedd nesaf o gofio cyflwr presennol incymau ffermydd.

Dywedodd Mr Roberts bod hi’n bwysig cynllunio ar gyfer y sialensiau hir dymor sy’n wynebu’r diwydiant a bod y fframwaith strategol ar gyfer y Cynllun Datblygu Gwledig yn allweddol i fynd a’r afael â'r sialensiau hyn.

Yn ystod y cyfarfod, a gynhaliwyd ar Hydref 5, trafodwyd amrywiaeth eang o faterion gan gynnwys datblygiadau diweddaraf y Cynllun Datblygu Gwledig, TB mewn gwartheg ac ymgynghoriad diweddar Llywodraeth Cymru ar fynediad i gefn gwlad.

"Gyda phrisiau ac incymau ffermydd ar eu hisaf ers oddeutu degawd, mae ffermwyr Cymru yn wynebu sialensiau mawr, gyda llif arian yn broblem fawr i lawer.

"Mae'r gostyngiad o tua 6 y cant yng ngwerth y bunt cyllideb Cynllun y Taliad Sylfaenol Cymru yn ychwanegu at y pwysau sydd eisoes yn bodoli, fel y mae'r tebygolrwydd bod cymhlethdod rheoliadau newydd yr UE yn oedi taliadau fferm llawn."

Dywedodd Mr Roberts ei fod yn siomedig nad oedd y Comisiwn Ewropeaidd wedi mynd ymhellach o ran y consesiynau, a fyddai wedi caniatáu taliadau i gael eu rhyddhau yn gynharach, oherwydd y problemau ariannol sy'n wynebu'r diwydiant.

"Mae'r ffaith bod yn rhaid i holl wiriadau gweinyddol a rheolaethau gael eu cwblhau cyn y gellir talu unrhyw flaendaliadau ym mis Hydref a faint o waith oedd hyn o dan y rheolau newydd, yn golygu y codwyd gobeithion yn ddi-sail y byddai taliadau’n cael eu rhyddhau yn gynnar ar ôl uwchgynhadledd argyfwng y UE'r mis diwethaf.

"Serch hynny, rydym yn croesawu ymrwymiad y dirprwy weinidog i wneud popeth posibl i sicrhau bydd 70-80 y cant o daliadau’n cael eu rhyddhau ym mis Rhagfyr, ac yn annog Llywodraeth Cymru i barhau â'r gwaith hwnnw."

Mae Undeb Amaethwyr Cymru wedi croesawu cyhoeddiad Sainsbury’s bod nhw am ehangu’r tymor cig oen Prydeinig tan o leiaf mis Ionawr 2016.

Mae ffermwyr cig oen Cymreig wedi dioddef yn ofnadwy eleni gyda’r gyfradd cyfnewid wael rhwng y bunt a’r ddoler Seland Newydd a’r newid ym mholisi prynu Tsieineaidd sydd wedi arwain at lif o fewnforion cig oen yn cyrraedd Prydain gan niweidio prisiau cig oen Cymreig ymhellach gyda’r gyfradd Ewro a’r bunt.

“Mae’r gostyngiad ym mhrisiau cig oen wedi effeithio incymau fferm a’r ffaith bod cymaint o gig oen o dramor i’w weld ar silffoedd yr archfarchnadoedd dros yr haf wedi gwylltio ffermwyr,” dywedodd llywydd UAC Glyn Roberts.

“Mae’r ffaith bod y tymor cig oen Prydeinig yn cael ei ehangu hyd nes mis Ionawr y flwyddyn nesaf yn rhywbeth i’w groesawu ac rydym yn llongyfarch Sainsbury’s am wneud yr ymroddiad yma i’n cynhyrchwyr cig oen.

“Rydym yn annog archfarchnadoedd arall i ddilyn yr esiampl a gwneud defnydd o’r cig oen Cymreig ardderchog sydd ar gael. Dyma’r neges sydd wedi bod yn ganolbwynt ein trafodaethau gyda’r archfarchnadoedd trwy gydol yr haf ac yn un y byddwn yn parhau i’w amlygu yn y cyfarfodydd gydag adwerthwyr.

“Fel rhan o’n hymgyrch ‘Mwy na chig oen’ rydym yn ymuno gyda Hybu Cig Cymru ar ei thaith o gwmpas Cymru i ledaenu’r neges ymhellach i gwsmeriaid a hynny am weddill y flwyddyn.

“Mae prisiau cig oen wedi gostwng yn ddifrifol dros fisoedd yr haf, gyda phrisiau wedi gostwng wrth 20 y cant o’i gymharu â’r un cyfnod llynedd a daw hyn yn sgil rhagweld y gostyngiad yn incymau ffermydd tir uchel a llawr gwlad o 41 i 24 y cant.

“Mae mwy o waith i’w wneud i gysylltu cwsmeriaid gyda chynnyrch Cymreig ond mae’r cam yma gan Sainsbury’s yn un i’r cyfeiriad cywir.”

Ydych chi’n cefnogi mynediad cyfrifol i gefn gwlad Cymru? Ydych chi’n gwerthfawrogi’r rhan allweddol mae mynediad yn ei chwarae yn nhermau iechyd a lles, yn ogystal a economi Cymru, ond yn gwrthwynebu unrhyw gynnydd ym mynediad cyhoeddus i gefn gwlad?

Rhowch eich manylion isod er mwyn anfon eich ymated i Lywodraeth Cymru.

[gravityform id="27" title="false" description="false"]

[caption id="attachment_5666" align="aligncenter" width="300"] Bu HCC yn siarad gyda chadeiryddion sefydlog Undeb Amaethwyr Cymru a’r cadeiryddion sirol.[/caption]

Bydd HCC yn dyfeisio rhaglen gyfathrebu ychwanegol ar lawr gwlad i helpu i gyfleu'r gwaith amrywiol, eang a manwl a wneir ganddo ym maes marchnata a datblygu'r diwydiant ledled Cymru - daw ar ôl cyfarfod â chynhyrchwyr yn Aberystwyth ddydd Mawrth.

Roedd cadeiryddion sefydlog Undeb Amaethwyr Cymru a chadeiryddion sirol yn bresennol yn y cyfarfod yn swyddfeydd HCC, ac roeddent yn canolbwyntio ar y modd y gall y ddau sefydliad weithio'n well gyda'i gilydd er budd y diwydiant. Cawsant wybod y diweddaraf am ymgyrchoedd HCC, ac edrych ar ffyrdd i ennyn rhagor o gefnogaeth gan ffermwyr i helpu i hybu cynnyrch blaenllaw Cig Oen Cymru.

Caiff eu syniadau eu crynhoi mewn ymgyrch uchelgeisiol rhwng siroedd i ganiatau i gyfarfodydd ffermwyr gael gafael ar yr wybodaeth, y mentrau a'r ymgyrchoedd diweddaraf wrth i HCC gynyddu ei gefnogaeth i'r gadwyn gyflenwi yn y misoedd nesaf.

"Mae gan bob ffermwr, yn wir pob aelod o'r gadwyn gyflenwi cig coch yng Nghymru, ran i'w chwarae dros y misoedd nesaf os ydym am gael yr effaith fwyaf ar y gwaith marchnata a datblygu a wneir ar eu rhan gan HCC," meddai Dai Davies, Cadeirydd HCC.

"Mae yna lu o lysgenhadon amaethyddol, ac mae'n rhaid i HCC fanteisio ar amser a pharodrwydd ffermwyr ar lefel y siroedd. Arweiniodd ein cyfarfod ddoe at lawer o syniadau da iawn ar gyfer lledaenu'r gair da.

"Bydd ein tîm yn cyfuno'r syniadau hyn ac yn eu troi'n estyniad newydd at ein gwaith ar lawr gwlad. Bydd hyn yn rhoi mynediad uniongyrchol i ffermwyr at amrywiaeth o gamau gweithredu gan HCC, a gwybodaeth a ffeithiau allweddol ar ffurf y gallant yn hawdd eu hystyried," meddai Mr Davies.

Dywedodd Glyn Roberts, Llywydd Undeb Amaethwyr Cymru: "Mae llawer o bethau'n dylanwadu ar y pris a gawn am ein cig oen, megis cyfraddau cyfnewid, ymddygiad cwsmeriaid, ac wrth gwrs mewnforion tramor. Ac er nad oes gennym b?er i ddylanwadu'n uniongyrchol ar brisiau'r farchnad na'r cyfraddau cyfnewid, gallwn gymryd camau i gefnogi ein diwydiant drwy gael ein bwyd yn lleol ac ymchwilio i farchnadoedd eraill ar gyfer ein cynnyrch gorau," ychwanegodd Mr Roberts.

"Mae'n bwysig fod pob un ohonom yn gweithio gyda'n gilydd os ydym eisiau gweld y diwydiant yn symud yn ei flaen, gyda mentrau megis sioe deithiol Cig Oen Cymru er enghraifft, oherwydd byddwn ni'n ymuno â HCC ar gyfer honno fel man cychwyn da."

Bu cynrychiolwyr o adran Troseddau Cefn Gwlad Heddlu Gogledd Cymru yn mhabell Undeb Amaethwyr Cymru ar faes Sioe Sir Feirionnydd yn Harlech yn niwedd mis Awst, a bu’n gyfle i drafod atal troseddau a threfniant derbyn negeseuon OWL (Online Watch) drwy text neu e-bost ayyb. 

Un datblygiad diddorol eleni gyda gwaith y tîm Troseddau Cefn Gwlad oedd rhoi llyfr nodau clustiau defaid Meirion ar Gororau ar wefan Heddlu Gogledd Cymru.  Cafwyd cyfarfod arbennig ar faes y Sioe i gyflwyno a lansio hyn, a gweler yn y llun uchod swyddogion yr Heddlu ar Undeb ger y corlannau defaid yn y Sioe.  Bydd hyn yn sicr yn ddefnyddiol iawn yn y blynyddoedd i ddod, yn arbennig felly lle mae angen diweddaru y llyfr gyda nodau newydd ayyb. 

Dywedodd PC Dewi Evans o’r Tîm Troseddau Cefn Gwlad; 

‘‘Heddlu Gogledd Cymru yw’r Heddlu cyntaf yng Nghymru, ac yn wir y Deyrnas Unedig, i ddarparu llyfr nodau clustiau defaid yn rhad ac am ddim ar y we.  Mae ar gael i ffermwyr ac eraill sydd â diddordeb mewn nodau clustiau.  Gall unrhyw un ddarllen y llyfr ar lein; mae hyd yn oed modd gwneud hynny ar ffôn symudol tra allan yn ffermio.  Mae gan y rhan fwyaf o ffermydd yr ucheldir yng Ngogledd Cymru nod clust sy’n unigryw i’r fferm honno.  Drwy nodi clustiau eich defaid byddwch yn diogelu’ch diadell rhag cael ei dwyn gan fod dafad â nod clust yn llawer llai deniadol i leidr.”

Mae llyfr Meirion a’i Gororau bellach ar gael, gyda llyfr Arfon a’i Gororau i ddilyn.  Er mwyn darllen y llyfr ewch i wefan Tîm Troseddau Cefn Gwlad Heddlu Gogledd Cymru, neu ewch i

http://www.north-wales.police.uk/advice-and-support/safer-business/rural-crime.aspx?lang=cy-gb